Ten wpis będzie otwierał nowy blok w których znajdować się będą skany zeszytów, książek i innych materiałów z przepisami. Wszystkie materiały będą dostępne za darmo, bo chciałbym aby każdy mógł mieć do nich dostęp i nie będę robił czegokolwiek by to „zmonetyzować” jak to się dzisiaj popularnie mówi. Zawsze uważałem, że należy upubliczniać materiały, które mogą poszerzać horyzonty tym bardziej kulinarne. W zamyśle chciałbym, żeby po zdigitalizowaniu niektóre z nich trafiły do instytucji, które w moim mniemaniu powinny je mieć w swoich zbiorach.
Przejdźmy do głównego tematu wpisu, czyli zeszytu z przepisami znajdującego się mojej biblioteczce. Zdobyłem go w poznańskim antykwariacie i według sprzedawcy pozyskał go z prowincji niedaleko stolicy Wielkopolski. Niestety pierwotnego właściciela nie da się wskazać, ponieważ już dawno została zerwana notka na okładce zeszytu, a sam właściciel antykwariatu nie chciał opowiedzieć jak dokładnie wszedł w jego posiadanie. Niestety w tej sytuacji muszę zawierzyć informacji antykwariusza. Mam jednak pewną poszlakę, która w sposób pośredni może potwierdzić jego pochodzenie, ale będę musiał jeszcze nad tym popracować.
![](https://zarno.pl/wp-content/uploads/2024/03/Przepisnik-wielkopolski.-zarno.-mateusz-slominski-2.png)
OKRES POWSTANIA
Czas powstania owego przepiśnika można określić na okres 20-lecia międzywojennego. Wskazuje na to między innymi okładka oraz krój pisma. Oczywiście nie są to może jednoznaczne dowody, ale w treści możemy znaleźć kilka dowodów wskazujących na międzywojnie. Przede wszystkim w niektórych przepisach pojawiają się zapisy zachęcające do użycia produktów Dr. Oetkera, które w tym czasie zyskały na popularności. Nie jestem specjalistą, ale moim zdaniem można także zauważyć, że w recepturach stosowane jest słownictwo charakterystyczne dla tego okresu. Dlatego wydajemy się, że datowanie tego zeszytu na lata 20-ste i 30-ste XX wieku jest jak najbardziej uzasadnione.
![](https://zarno.pl/wp-content/uploads/2024/03/Przepisnik-wielkopolski.-zarno.-mateusz-slominski-4-1024x793.png)
WIEŚ CZY MIASTO?
Największy problem sprawia wskazanie pochodzenia, czy zeszyt ten był własnością wiejskiej czy miejskiej gospodyni? Niektóre przepisy wydają się trochę za bogate jak na ten okres i teren wiejski. Jednak nie wykluczałbym, że należał on do jakiejś gospodyni z powiatowego miasteczka lub pracującej w jakimś większym gospodarstwie na wsi. I tutaj wskazywałoby na to słownictwo użyte w tekście, bo wiele specyficznych słów jest zapisywane fonetycznie. Właścicielką mogła być także kobieta ze wsi pracująca w mieście jako gospodyni. Zasadniczo można tylko gdybać do kogo należał przepiśnik, bo już bezpowrotnie nie dowiemy się kto był jego właścicielem. Ogólnie takich gdybań i konfiguracji można tworzyć w nieskończoność. Dlatego będę opierał się na zeznaniu antykwariusza, który uważał, że pochodził z prowincji niedaleko Poznania.
![](https://zarno.pl/wp-content/uploads/2024/03/Przepisnik-wielkopolski.-zarno.-mateusz-slominski-6-1024x768.png)
W zeszycie znajdują się 84 przepisy na dania słodkie jak i słone, ciasta, ciastka, zupy , pasztety itd. Chciałbym wypróbować kilka przepisów z tego zeszytu, które moim zdaniem są bardzo ciekawe do zaprezentowania.
Tutaj znajduje się zdigitalizowany zeszyt z przepisami –> PRZEPIŚNIK Z WIELKOPOLSKI (1)
SPIS PRZEPISÓW:
- Legumina drożdżowa w parze.
- Sos szodonowy.
- Tort wojenny.
- Babka krucha.
- Ciastka helgolanckie.
- Rosół.
- Makaron.
- Buraki.
- Kruchy mazurek.
- Bułka drożdżowa.
- Pomidory.
- Konfitura z pomidorów.
- Zupa Rumfortska.
- Krukiety ziemniaczane.
- Sos cybulowy.
- Rydze lub grzyby marynowane.
- Rydze kiszone lub solone.
- Pikle.
- Fasolka zielona krajana.
- Fasolka szparagowa.
- Crem cytrynowy.
- Całuski.
- Słodkie prycliki do herbaty.
- Kiszenie basztu burakowego.
- Masa (do tortu).
- Lukier.
- Tort czekoladowy comber.
- Lukier czekoladowy.
- Pierniczki wojenne.
- Marcypany.
- Paluszki drożdżowe.
- Tort Wojenny.
- Pasztet.
- Pasztet z zająca.
- Łazanki z szynką.
- Łamańce.
- Kruche ciastka.
- Ozór solony.
- Ptysie.
- Herbata.
- Crem wanieliowy.
- Tort biszkoptowy.
- Żuczki biszkoptowe.
- Obważanki kruche.
- Ciastka gąski.
- Alberty z amoniakiem.
- Lane ciasto.
- Buchta.
- Farsz do buchty.
- Kluski z tartych ziemniaków.
- Paszteciki z grzybków w naleśnikach.
- Grzybki suszone.
- Kotleciki z jaj.
- Zupa szczawiowa.
- Zupa jarzynowa.
- Zupa ziemniaczana.
- Zupa szparagowa.
- Zupa kminkowa.
- Krupnik.
- Gulasz wiebszowy.
- Kotlety siekane.
- Zrazy z grzybkami.
- Legumina z grysiku.
- Makaroniki.
- Żuczki migdałowe (1 sposób).
- Żuczki migdałowe (2 sposób).
- Obważanki.
- Pianki lub bezy.
- Nugat.
- Nugat paryski.
- Nugat włoski.
- Precelki gotowane.
- Ciasto do rosołu.
- Babeczki z ziemniaków.
- Sos biały cytrynowy.
- Kołaczyki z śliwkami.
- Cebulaki.
- Konfitura z agrestu.
- Zupa fasolowa z zacierką.
- Żur.
- Legumina z kaszki pszennej na zimno.
- Biszkopciki kruche.
- Ciastka Napoleońskie.
- Migdałowe karty.